Παρασκευή 14 Νοεμβρίου 2008

Εισαγόμενη ρύπανση του αέρα και των υδάτων




Σημαντικά ποσά ρύπανσης μεταφέρονται μέσω του αέρα από τα Σκόπια στη Φλώρινα και από εκεί στην ευρύτερη περιοχή, σύμφωνα με πρόσφατες μετρήσεις που παρουσιάστηκαν στη διάρκεια Διεθνούς Περιβαλλοντικού Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στην πόλη της Φλώρινας.
Η εισαγόμενη ρύπανση, σε συνδυασμό και με την εγχώρια, επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την ποιότητα του αέρα, ενώ μπορεί να προκαλέσει κλιματικές αλλαγές. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του καθηγητή του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης και προέδρου της BENA, Φωκίωνα Βοσνιάκου, ο οποίος επισήμανε πως «οι μετρήσεις είχαν να κάνουν με το αέριο περιβάλλον της περιοχής που επηρεάζει την κατάσταση της ποιότητας του αέρα της Φλώρινας, του Αμυνταίου και της γενικότερης πεδιάδας της Πτολεμαΐδας. Οι συγκεντρώσεις του διοξειδίου του θείου, σε όλες τις μετρήσεις ήταν κάτω από το επιτρεπτό όριο. Η συγκέντρωση του καπνού, σε σωματίδια δηλαδή, στα Μπίτολα, ιδιαίτερα το χειμώνα, ανεβαίνει σε υψηλά επίπεδα και σε μερικά χωριά, κοντά στα σύνορα με τη Φλώρινα, τα επίπεδα τους ήταν υψηλά. Η συγκέντρωση του διοξειδίου του αζώτου, σε όλες τις θέσεις ήταν κάτω από τη μέγιστη τιμή.
Παρ’ όλες αυτές τις χαμηλές τιμές, η επίπτωση στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα σημαντική, διότι η πνοή του ανέμου είναι βορειοδυτική, άρα ότι παράγεται στην περιοχή της FYROM έρχεται κατευθείαν στην Ελλάδα. Έτσι, έχουμε 14.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπονται από τον ηλεκτρικό σταθμό της Μπίτολα, 1.900 τόνους οξείδιο του αζώτου που εκπέμπεται από τον ίδιο σταθμό και 1.300 τόνους αιωρουμένων σωματιδίων από τον ίδιο σταθμό και μεταφέρονται στην Ελλάδα».
Ο κ. Βοσνιάκος επισημαίνει επίσης πως «ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο, όσον αφορά τη διαχείριση της ιπτάμενης τέφρας στην περιοχή της Μπίτολα, δε γίνεται με τον καλύτερο τρόπο και δυστυχώς από τις καμινάδες επανεισέρχεται στη χαμηλότερη ατμόσφαιρα με αποτέλεσμα να επανακυκλοφορεί μέσα στην περιοχή και εξαιτίας του πνέοντος ανέμου να μεταφέρεται στη Φλώρινα. Έτσι, πολλές φορές, δεν είναι παράδοξο μια μπουγάδα να την κάνει μαύρη ή ένα χιονισμένο τοπίο να το κάνει πουά. Επίσης, τα στερεά απόβλητα που δημιουργούνται από τα λιγνιτωρυχεία και την καύση των λιγνιτών στην Μπίτολα, έχει σαν αποτέλεσμα να επιβαρύνεται και ο υδροφόρος ορίζοντας. Γιατί ο υδροφόρος ορίζοντας, οι παραπόταμοι του Αξιού και άλλων ποταμιών που έρχονται προς τα κάτω, περνάνε από την υπόγεια διαδρομή της Μπίτολα. Τελικά, όλα αυτά τα λύματα καταλήγουν στον Τσέρνα, έναν παραπόταμο του Αξιού, χωρίς καμία επεξεργασία, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται και επιπτώσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης και επιπτώσεις υδάτινης ρύπανσης».
Όσο για το αν αυτές οι μετρήσεις επηρεάζουν σημαντικά την περιοχή μας υπογράμμισε πως «δεν είναι πάνω από τα επιτρεπτά όρια, αλλά επιβαρύνουν επιπροσθετικά την όποια ρύπανση η περιοχή διαθέτει. Η οποία προέρχεται από διάφορες τέτοιου είδους επεξεργασίες, όπως η καύση διαφόρων καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Με μία τέτοια λογική, η επιπλέον διέλευση αυτών των ρύπων από τη FYROM στην Ελλάδα έχει μία επιβαρυντική προσθετική διάσταση».

Οι ξένοι επιστήμονες
Ο Josef Tanevski, καθηγητής του Πανεπιστημίου Σκοπίων, αναφέρθηκε στα κοινά περιβαλλοντικά προβλήματα που υπάρχουν στον ποταμό Αξιό. «Επιθυμώ τη συνεργασία πάνω σε αυτό το ζήτημα και την άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων» είπε.
Ο Lirian Malollari, κοσμήτορας του Πανεπιστημίου Τυράννων, αναφέρθηκε στην ανάγκη συνεργασίας των τριών κρατών για την προστασία των κοινών λιμνών μικρή και μεγάλη Πρέσπα. «Στις διασυνοριακές μετρήσεις, έχουν παρατηρηθεί ορισμένες περιοχές με έντονα περιβαλλοντικά προβλήματα και μόλυνση που προέρχεται από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Επίσης, υπάρχουν περιοχές μικρές που έχουν πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα, μεγαλύτερη πυκνότητα μόλυνσης. Τα αποτελέσματα αυτά θα εκτεθούν και σε κυβερνητικές οργανώσεις και οργανισμούς, ώστε να υπάρξει συνεργασία και να δοθεί κάποια λύση» δήλωσε.
Ο πρόεδρος του Κέντρου Οικολογίας της Βουλγαρίας Y. Pelovski αναφέρθηκε στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, ενώ ανακοίνωσε και την πρωτοβουλία της BENA για αναδάσωση σε περιοχές με έντονη περιβαλλοντική μόλυνση, ώστε να μειωθούν οι επιπτώσεις.
Ο γενικός γραμματέας της Ένωσης για τη θαλάσσια έρευνα και ανάπτυξη από το Πανεπιστήμιο της Κοστάντζα Ρουμανίας, M. Nicolau, επισήμανε το πρόβλημα στη Μαύρη Θάλασσα σχετικά με τη μείωση των αλιευμάτων και τη μόλυνση γενικά της θαλάσσιας περιοχής, που έχει ως αποτέλεσμα τη δραματική ελάττωση του πληθυσμού των ψαριών. Παρουσίασε στοιχεία και πρότεινε λύσεις για την ορθολογική διαχείριση των θαλάσσιων αλιευμάτων και της θαλάσσιας ζωής.
«Τα αποτελέσματα του συνεδρίου θα πρέπει να προωθηθούν με τρόπο επικοινωνιακό προς όλα τα ενδιαφέροντα μέρη και προπάντων προς τους πολιτικούς και επιχειρηματίες, που πρέπει να αντιληφθούν ότι τα περιβαλλοντικά ζητήματα είναι πολύ πιο σημαντικά και οι δράσεις που θα πρέπει να αναλάβουν να είναι άμεσες» τόνισε μεταξύ άλλων ο Caner Zanbak, μέλος του Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Κωνσταντινούπολης.
Ο M. Mesic, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ, μίλησε για την προστασία και τη διαχείριση των προβλημάτων της γεωργίας και της γεωργικής παραγωγής, η οποία καταστρέφεται με γοργούς ρυθμούς στη χώρα του, εξαιτίας των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, της όξινης βροχής και της μόλυνσης. «Πρέπει να βρεθούν άμεσα λύσεις που θα ενισχύσουν τη γεωργική παραγωγή και θα κρατήσουν τον κόσμο στην ύπαιθρο» ζήτησε.
Ο Γιάννης Τριανταφύλλης, καθηγητής και προϊστάμενος του τμήματος οχημάτων του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης αναφέρθηκε στα βιοκαύσιμα λέγοντας πως «οι μετρήσεις που κάναμε και με βιοαιθανόλη και με βιοντίζελ είναι πολύ ενθαρρυντικές στη μείωση των ρύπων, και συγκεκριμένα υδρογονανθράκων, μονοξειδίου του άνθρακα και σωματιδίων καπνού. Τα βιοκαύσιμα αποτελούν μία καλή λύση, ώσπου να αναπτυχθεί η παραγωγή του υδρογόνου από εναλλακτικές πηγές ενέργειας».

Τα προβλήματα
Σύμφωνα με τα όσα συζητήθηκαν στο συνέδριο, που διοργάνωσε η BENA, τα κοινά περιβαλλοντικά προβλήματα των Βαλκανίων είναι:
1. Η ανεξέλεγκτη διάθεση των αστικών αποβλήτων αντιπροσωπεύει τις σημαντικές πηγές ρύπανσης που είναι επικίνδυνες για η δημόσια υγεία.
2. Η εδαφολογική διάβρωση και οι επιπτώσεις της επηρεάζουν σημαντικά τα γεωργικά εδάφη. Μεγάλες επενδύσεις απαιτούνται για τη διατήρηση και την αποκατάσταση του εδάφους.
3. Τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και τα προϊόντα τους μπορούν να προκαλέσουν σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα χωρίς συγκεκριμένους κανόνες και τους κανονισμούς σχετικά με αυτές τις διαδικασίες.
4. Απαιτείται να δημιουργηθεί μια Βαλκανική Τράπεζα Στοιχείων κάτω από την ομπρέλα της Β.ΕΝ.Α, έτσι ώστε να υπάρξει απόλυτη σύγκριση μεγεθών.
5. Πρέπει να ενθαρρυνθούν συνεργασίες των ιδρυμάτων στις χώρες μας για κοινά ερευνητικά προγράμματα με τη χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους διεθνείς οργανισμούς.
6. Να ενθαρρυνθεί η προώθηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σε ολόκληρη τη βαλκανική περιοχή.
7. Ειδικές προσπάθειες πρέπει να γίνουν, για να προστατεύσουν τη μοναδική βιοποικιλότητα της χερσονήσου.
8. Οι βιομηχανικές ζώνες είναι πραγματικά επικίνδυνες για την περιβαλλοντική ρύπανση. Για αυτόν το λόγο πολλές αναλύσεις έχουν γίνει και θα πρέπει να συνεχιστούν και στο μέλλον.
9. Η ραδιενέργεια (φυσική και τεχνητή) φαίνεται να εξακολουθεί να υπάρχει στα βαλκανικά χώματα και είναι ανάγκη να ληφθεί σοβαρά υπόψη όπου χρησιμοποιούνται αυτά για γεωργικές δραστηριότητες. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στις περιοχές γύρω από τις εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνική.
10. Ο έλεγχος επιπτώσεων πρέπει να γίνει σε ολόκληρη την αλυσίδα γεωργία-τρόφιμα.
11. Επιτακτική είναι η ανάγκη για δημιουργία ενός Βαλκανικού Ιδρύματος Ασφάλειας Τροφίμων κάτω από την αιγίδα της Β.ΕΝ.Α.
12. Γεωργικά προϊόντα και τρόφιμα που χρησιμοποιούν πρόσθετες ουσίες (χρωματισμού, συντηρητικά, σταθεροποιητές κλπ) θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.
13. Παρατηρήθηκε υπέρβαση (στις Βαλκανικές χώρες) των μέγιστων ορίων πολλών βαρέων μετάλλων ιδιαίτερα μολύβδου και καδμίου στα γεωργικά προϊόντα και στα τρόφιμα.
14. Δεν υπάρχει κανένα αποδοτικό σύστημα ελέγχου στις περισσότερες από τις βαλκανικές χώρες για να ελέγξει την εδαφολογική ρύπανση ως βασική πηγή ρύπανσης της αρχικής παραγωγής, καθώς επίσης και της υδροδότησης.
15. Έχει παρατηρηθεί ότι οποιαδήποτε εφαρμογή της «λάσπης» που παράγεται από τα λύματα μπορεί να εμπεριέχει πολλούς κινδύνους για την εδαφολογική ρύπανση και τη μόλυνση των συγκομιδών από τα βαρέα μέταλλα.
16. Η απώλεια μερικών υδρόβιων φυτών, λόγω της φυκώδους άνθισης, η εμφάνιση κάποιων ορατών ρύπων στις ακτές, η εξαφάνιση μερικών ειδών ψαριών, όλα αυτά πρέπει να αναλυθούν συστηματικά ως σήματα συναγερμού.

Πρωτόκολλο συνεργασίας των δήμων Φλώρινας και Ρακόβιτσα
Στο περιθώριο του συνεδρίου, οι δήμαρχοι Φλώρινας Στέφανος Παπαναστασίου και Rakovica Boja Milic, υπέγραψαν πρωτόκολλο συνεργασίας, το οποίο ανοίγει το δρόμο για την αδελφοποίησή τους.
Ο κ. Παπαναστασίου τόνισε σε δηλώσεις πως «η αδελφοποίηση των δήμων ανοίγει προοπτικές, είναι προέκταση του συναισθήματος φιλίας που υπάρχει στους λαούς μας και βούληση των εκπροσώπων των δύο δήμων, οι οποίοι θα μεταφέρουν και στα όργανα και την τοπική κοινωνία τις προϋποθέσεις και τη φιλοδοξία αυτής της αδελφοποίησης. Απομένει όλα αυτά να τύχουν υλοποίησης».
Ο κ. Milic σημείωσε πως «τα Βαλκάνια είναι μια περιοχή όπου υπάρχουν νέοι δρόμοι συνεργασίας και αυτούς τους δρόμους θα προσπαθήσουμε να ανοίξουμε και να υλοποιήσουμε τη συνεργασία μεταξύ μας».
Τέλος, ο καθηγητής κ. Βοσνιάκος υπογράμμισε ότι «η ιστορική σχέση φιλίας που συνδέει τους δύο λαούς πήρε σάρκα και οστά σε τοπικό επίπεδο με αποτέλεσμα οι δύο δήμοι από σήμερα να είναι αδελφοποιημένοι, να έχουν κοινά συμφέροντα και ενδιαφέροντα και να ανοιχτούν νέοι δρόμοι με πολύ καλύτερες προοπτικές για το μέλλον των νέων, τη δραστηριότητα, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος για την οποία όλοι μοχθούμε».
Σύμφωνα με το πρωτόκολλο, οι δύο δήμοι θα συνεργαστούν μεταξύ τους για τους σκοπούς της ένωσης των κατοίκων και θα παρέχουν την ευκαιρία να οικοδομήσουν ένα σταθερό και βιώσιμο μέλλον.
Ειδικότερα, οι δύο δήμαρχοι συμφώνησαν να συνεργαστούν στα πεδία της περιβαλλοντικής προστασίας, της οικονομίας, του πολιτισμού, της επιστήμης, της παιδείας, των τουριστικών, αθλητικών και άλλων δραστηριοτήτων. Επίσης, οι δήμοι θα συμμετέχουν με τις αντίστοιχες υπηρεσίες τους στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, της γνώσης και την ανταλλαγή των εμπειριών, θα οργανώνουν δράσεις και συναντήσεις σε όλα τα επίπεδα, θα συνεργαστούν στην προετοιμασία των αντίστοιχων εγγράφων στο πεδίο της περιβαλλοντικής προστασία με την υποστήριξη της Βαλκανικής Περιβαλλοντικής Ένωσης.
Επιπλέον, θα ανταλλάξουν πληροφορίες σχετικά με τις προοπτικές να δημιουργήσουν νέες βιομηχανικές ζώνες, τη διαχείριση φυσικών πόρων και τη μακροχρόνια αναπτυξιακή στρατηγική, αλλά και θα προετοιμάζουν ετήσια προγράμματα δραστηριοτήτων και θα επιβλέπουν την υλοποίηση.

Δεν υπάρχουν σχόλια: